Museum Kranenburgh vertelt het verhaal van kunstenaarsdorp Bergen. Dat verhaal begint bij de kunstenaars van de Bergense School. Begin 20e eeuw vinden deze pioniers elkaar in hun vernieuwingsdrang en behoefte om het levensgevoel van de moderne tijd te verbeelden. Het dorp, het rijke groen en het licht van zee oefenen daarbij een magnetische aantrekkingskracht uit op de kunstenaars en doet hen besluiten om zich er - vaak blijvend - te vestigen. In 1913 beschrijft Herman Gorter Bergen aan Zee al als een plek “waar inspiratie uit zee opwelt”. Een eeuw later, in 2015, stelt ook Adriaan van Dis vast: Bergen is “een magneet waar ik niet van los kom”.
Generaties
Engagement, vernieuwingsdrang en betovering, ze gelden niet exclusief voor de min of meer afgebakende periode van de Bergense School; ze maken deel uit van het DNA van het kunstenaarsdorp en bepalen de geest van de plek. Museum Kranenburgh wil deze geest hoeden én blijvend laten waaien door aandacht te vragen voor de verschillende generaties kunstenaars die in Bergen en de omringende natuur inspiratie opdoen en -deden, die een bijzondere band voelen met het dorp, of die hier met hun onderzoekende geest als vanzelfsprekend aansluiting vinden. De tentoonstelling Waar de zee licht is weerspiegelt de generaties en de wijzen waarop ze elk afzonderlijk het verhaal van kunstenaarsdorp Bergen verrijk(t)en.
Mentaliteitsgeschiedenis
Het verhaal over het kunstenaarsdorp Bergen is ook een mentaliteits- geschiedenis. De tentoonstelling laat zien hoe die zich sinds het begin van de 20e eeuw heeft ontwikkeld. Aan de hand van twee thema´s, de mens en het landschap, worden de veranderingen in de houding en drive tot vernieuwing van kunstenaars blootgelegd. De kunstenaars van de Bergense School gebruiken het nieuwe, expressieve idioom om vast te leggen wat ze visueel waarnemen; een kunstenaar als Edgar Fernhout legt 30 jaar later juist de beleving en essentie van natuurlijke fenomenen als licht en kleur vast. Hedendaagse kunstenaars zoeken op hun beurt naar een nieuwe, betekenisvolle taal om hiermee uitdrukking te geven aan hun sociaal-maatschappelijke engagement en bezorgdheid over het lot van de wereld.
De tentoonstelling omvat schilderijen, prenten, foto’s en beelden uit de eigen collectie van het museum, aangevuld met bruiklenen van musea, instellingen en particulieren, in totaal zo’n 60 objecten. Hieronder werk van onder meer Charley Toorop, Jan Sluijters, Leo Gestel, Lucebert, Edgar Fernhout, Claudy Jongstra, Sjoerd Buisman en herman de vries.
Curator Marianne van Gils
Met een persoonlijke touch stelde curator en hoofd collecties van het museum Marianne van Gils de tentoonstelling samen. Waar de zee licht is markeert haar aanstaand afscheid van Museum Kranenburgh en plaatst tegelijkertijd nieuwe stippen op de horizon: het verhaal van kunstenaarsdorp Bergen is nog lang niet af.
