Intimiteit, ongekunsteldheid en karakter, ze laten zich zelden beter 'vangen' dan door de kunstenaar die zijn eigen familie portretteert. De collectie van Museum Kranenburgh telt een groot aantal portretten die getuigen van genegenheid en vertrouwdheid tussen de maker en zijn ouder, zuster, broer of kind. In Muze en model staat de familieband tussen schilder en model centraal: hoe warm, bijzonder of vanzelfsprekend is deze?
Begin vorig eeuw komen de eerste kunstenaar-pioniers naar Bergen, aangetrokken door de omgeving van zee, duin en bos en de talloze mogelijkheden om hier een tijdlang te experimenteren, om buiten in de natuur te schilderen en om inspiratie en vriendschap bij elkaar te vinden. De meesten blijven hier, vormen gezinnen en bouwen hechte vriendschappen en relaties op met vakgenoten en verwante geesten. Eenmaal gesetteld in het dorp ontwikkelen ze een eigen artistieke signatuur – de Bergense School - en leggen ze de basis voor wat het DNA van kunstenaarsdorp Bergen genoemd kan worden: de magie van deze plek onder het zeelicht die schoonheid, creatieve vrijheid en avontuur belooft, de aantrekkingskracht van een inspirerende kunstzinnige gemeenschap en de vruchtbare bodem voor het ontstaan van dicht vertakte relatienetwerken. Met het kunstenaarsgezin als belangrijk instituut.
De keuze om familieleden te vereeuwigen wordt de kunstenaars niet uitsluitend ingegeven door warme gevoelens van verbinding, maar heeft ook praktische kanten. De 'modellen' zijn dagelijks voorhanden, hun gezichten en poses vertrouwd tot in het detail, en ze vragen zelden een wederdienst of vergoeding. Jaap Weyand legt zijn moeder in formeel zwart, maar ook afgetobd en moe, vast op het doek. Henri ten Holt schildert zijn dochter Sientje en zoon Simeon op meerdere momenten in hun leven; de tentoonstelling toont hun jonge gezichten. De broers Piet en Mathieu Wiegman schilderen beide hun oude moeder: poserend voor de een, gewoon bezig met een naaiwerk bij de ander. Greetje en Christina, de puberdochters van Mathieu Wiegman lijken met enige verveling voor hun vader te (moeten) zitten.
Kunstenaars:
Arnout Colnot | Leo Gestel | Henri ten Holt | Toon Kelder | Jac J. Koeman | Gé Meertens | Charley Toorop | Matthieu Wiegman | Piet Wiegman | Jaap Weyand